Videot kryesore
Të shohësh studion e Leon Çikës, e ndodhur dikur pranë zonës së quajtur, Liqeni i Thatë në Tiranë, ajo është tejet miqësore, e rrethuar nga ngjyrat e pikturave të tij shumëngjyrëshe, e hera-herës “i rrethuar” nga abstraksioni i pikturave të tij të varura ngado. Një pikturë ende pritet të përfundojë. Më tej në një dhomë të dytë, ku në të djathtë ndodhen pikturat e tij, diku “fshehtazi” ca nudo, e pranë ato “lojërat” me dritë-hijet. Vërehen ca rrugica ku në shumë prej tyre, shkallë që zbresin, e diku një ndriçim.
Opozita parlamentare e ka fituar betejën me mazhorancën duke siguruar që Kuvendi të diskutojë në seancë plenare çështjen e ndryshimit të sistemit zgjedhor brenda këtij sesioni. Vendimi për të futur në kalendarin e punimeve këtë temë është marrë në mbledhjen e përbashkët online të kësaj të marte të Komisionit të Ligjeve dhe Këshillit të Legjislacionit.
Sipas këtij vendimi, nisma e firmosur nga 29 deputetë të opozitës do të shqyrtohet në seancën plenare të 30 korrikut. Në emër të deputetëve firmëtarë të kësaj nisme foli deputeti Myslim Murrizi. Ai tha se nisma e deputetëve ishte edhe pasojë e dështimit të referendumit të kërkuar nga 50 mijë zgjedhës, ku kërkohej ndryshimi i sistemit.
Opozita parlamentare kërkon ndryshimin ndryshimin e Kushtetutës për të hequr prej saj parashikimet që përcaktojnë sistemin zgjedhor. Murrizi tha se kjo duhet të përcaktohet vetëm në Kodin Zgjedhor. Ai e cilësoi absurd faktin që shumë parti që mbledhin 3 mijë firma qytetarësh për t’u regjistruar në gjykatë si subjekt politik, në zgjedhje nuk marrin më shumë vota se sa firmat e grumbulluara.
Për këtë arsye, opozita parlamentare kërkon ndryshimin e sistemit në proporcional me lista të hapura dhe ndalimin e koalicioneve. Murrizi tha se proporcionali me lista të hapura këshillohet nga OSBE/ODIHR në rekomandimet e vitit 2008, por që nuk janë marrë parasysh asnjëherë.
Propozimi i opozitës parlamentare përqëndrohet në tre pika. Pika e parë është ajo që të vendoset që në Kushtetutë ndalimi i koalicioneve zgjedhore. Në pikën tjetër kërkohet ndryshimi i sistemit zgjedhor në sistem proporcional rajonal me lista të hapura dhe në pikën e tretë propozohet pragu prej 5 për qind.
Deputetja Rudina Hajdari e vlerësoi këtë si një përpjekje për të rikthyer sovranitetin e popullit në Parlament.
“E rëndësishme është që ja arritëm kësaj ditë dhe rishikimi i Kushtetutës është një moment historik për vendin, pasi këtë herë po bëhet për një gjë thelbësore për reformën zgjedhore dhe për këtë duhet të jemi të gjithë të gëzuar. E kemi futur këtë proces në shinat e duhura", deklaroi ajo në përfundim të mbledhjes së përbashkët të Këshillit të Legjislacionit dhe Komisionit të Ligjeve.
Atletja shqiptare ka nisur ditën e enjte të shkruajë historinë duke u bërë atletja e parë që kalon Otranton me not për të mbërritur në Vlorë. Udhëtimi mendohet se zgjat 35 deri në 40 orë.
123 ndeshje në futbollin kroat (Lokomotiva Zagreb dhe Osijek) priti mbrojtësi i
miqve në sfidën Sibenik-Osijek, për të shënuar golin e parë në karrierën e tij
atje. Gol rradhazi për mesfushorin Shehu (pas të 2 ndaj Piast Gliwice) në
kampionatin polak ku hapi sfidën Widzew Lodz-Lechia Gdansk.
Futbollisti shqiptar mban skuadrën e Bristol City-t në zonën Playoff për një vend në Premier League. Në transfertën e fundjavës, Mehmeti shënoi golin e parë ndaj West Bromwich Albion. Ishte goli i 7 sezonal për lojtarin e 3 produktiv me 13 gola+asist në Championship.
Lulzim Basha e vlerësoi shumë të frytshëm takimin me ekspertët e Venecias, që kanë mbërritur në Tiranë me mision faktmbledhës për mendimin përfundimtar në lidhje me përplasjen mes Presidentit Ilir Meta dhe mazhorancës socialiste.
Kreu i PD-së doli para mediave në fund të këtij takimi, ku solli një shembull se përse vendi ndodhet në një krizë të thellë kushtetuese dhe politike.
“Shembulli më i mirë janë lëvizjet çoroditëse të një pushteti që nuk pret as opinionin e Venecias, por ka çuar për miratim në një Kuvend ilegjitim masa të tjera që forcojnë kapjen e shtetit, kapjen e drejtësisë, kapjen e Gjykatës Kushtetuese. E gjitha kjo ka çuar vendin në një kolaps total”, deklaroi ai.
Basha akuzoi mazhorancën se me vendimet e saj po kërcënon të drejtat dhe pronën e shqiptarëve.
“Sepse sot, Republika e Shqipërisë nuk është e shqiptarëve, por e një grushti pushtetarësh të lidhur me një grusht kriminelësh dhe oligarkësh, që së bashku kanë kapur gjykatat, drejtësinë, pronat e shqiptarëve”, vijoi kreu i PD-së.
Basha nuk përmendi emra, por foli me numra duke thënë se vendi është në duart e 12 personave.
“Kjo nuk është demokraci! Ky nuk është shteti ligjor, ndaj me Komisionin e Venecias diskutuam problematikën që është rënduar që nga nisja e kapjes së drejtësisë dhe shkatërrimit të reformës në drejtësi. Do të vazhdojmë me Shqipërinë e 12 pushtetarëve dhe kriminelëve dhe oligarkëve, apo do të kthejmë Shqipërinë për të gjithë shqiptarët përmes zgjedhjeve të lira dhe të ndershme dhe përmes sundimit të ligjit dhe barazisë para tij”, u shpreh ai.
Basha nuk mohoi se opozita mund t’u rikthehet protestave nëse kërkesa e saj për qeveri kujdestare dhe zgjedhje të parakohshme do të refuzohet nga mazhoranca në Këshillin Politik.
“Zgjidhja që kërkojmë nuk e kërkojmë për veten tonë. Nëse pala tjetër do të vazhdojë të përdorë në mënyrë të paligjshme pushtetin e paligjshëm, paratë e pista të krimit të organizuar dhe të vendosë interesat e pushtetit të vet kundër interesave të shqiptarëve, atëherë opozita bashkë me qytetarët do të marrin vendimet që i takojnë një demokracie europiane për t’u përballur me një grusht njerëzish që kanë marrë peng vendin”, mbylli fjalën e tij kreu i Partisë Demokratike.
Prej ditësh, Edi Rama ndodhet nga njëra anë nën presionin e Partisë Demokratike dhe të Lëvizjes Socialiste për Integrim që të miratojë në Kuvend pa vonesa dakordësinë e arritur në Këshillin Politik për reformën zgjedhore dhe nga ana tjetër nën presionin e opozitës jashtëparlamentare për ndryshimin e sistemit, hapjen e listave dhe ndalimin e koalicioneve parazgjedhore.
Por, Partia Socialiste mendon se ka një ekuilibër për të plotësuar kërkesat e dy opozitave dhe kërkesën e pjesës dërrmuese të qytetarëve shqiptarë, që kërkojnë hapjen e listave. Ekuilibri, sipas socialistëve është miratimi pa asnjë ndryshim i marrëveshjes së 5 qershorit të arritur në Këshillin Politik me PD dhe LSI dhe hapja e listave sipas kërkesës së opozitës parlamentare.
Kreu i grupit parlamentar socialist, Taulant Balla tha se dy proceset ecin paralelisht dhe nuk cenojnë njëri-tjetrin.
“Procesi i ndryshimeve kushtetuese ecën në mënyrë tërësisht të pavarurr nga ndryshimet në Kodin Zgjedhor. Dakordësimi i 5 qershorit nuk do të preket. Më 15 korrik ligjet diskutojnë dhe nuk preket asnjë prej atyre amendimeve dhe dokumenti i plotë sipas marrëveshjes që kemi dakordësuar më 5 qershor. Janë dy procese të pavarura që duhet të përmbyllen sa më shpejt”, u shpreh Balla.
Por, hapja e listave, siç deklaroi Kryeministri Edi Rama, do të duhet të shoqërohet me ndalim të koalicioneve parazgjedhore për çështje praktike.
“Listat e hapura e bëjnë të pamundur formulën aktuale të koalicioenve, se i bie që të kemi në një fletë votimi, llogariteni, artimetikisht, 40 parti këtej dhe 40 andej, nga 35 kandidatë në Tiranë, një fletë votimi që do të ishte një qilim nga universiteti deri te monumenti i Skënderbeut. Por kjo nuk do të thotë se kemi ndonjë tendencë, apo qëllim që të pengojmë marrëveshjet, kjo është çështje e tyre”, u shpreh Rama.
Për të ilustruar se nisma për hapjen e listave nuk prek sistemin zgjedhor, Rama solli qëndrimet e Venecias.
“…(Venecia) thotë se janë tre elementë që përbëjnë një sistem zgjedhor; sistemi në vetvete, ne kemi sot një proporcional rajonal dhe kjo nuk preket dhe pavarësisht se nga ana e opozitës parlamentare është kërkuar kombëtar, që do të thotë ndryshim sistemi. Së dyti, madhësia e zonave zgjedhore, nuk preket dhe së treti KQZ. Kjo preket, por si rezultat i marrëveshjes së 5 qershorit, jo prekje e sistemit që vjen jashtë konsensusit të 5 qershorit, pra produkt i kësaj”, deklaron ai.
Kryeministri mendon se nuk ka arsye se përse Partia Demokratike ta refuzojë hapjen e listave për mungesë kohe, përsa kohë ka pranuar ndryshimin e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve.
“Ky (ndryshimi i KQZ-së) është një ndryshim esencial, shumë më esencial se hapja e listave dhe derisa bëjmë këtë s’ka pengesë që të bëjmë tjetrën. Qoftë Venecia, apo instancat e tjera çështje si lista të hapura, lista të mbyllura, apo pragu kaq e aq, i konsiderojnë mekanizma korrektues të një sistemi”, u shpreh ai.
Rama sqaroi edhe kohën kur i lindi bindja se listat duhen hapur.
“Vendimi reflekton bindjen se hapja e listave përkon me dëshirën e një mase shumë të madhe qytetarësh shqiptarë që shkon shumë përtej një shumice, apo pakice qeverisëse. E di që ka një përpjekje që kjo gjë të tregohet, sikur është një shkelje e marrëveshjes së 5 qershorit, por marrëveshjen e 5 qershorit ne e kemi realizuar me vullnetin më të mirë duke shkelur edhe mbi veten, sepse ambicia jonë ka qenë e shprehur vazhdimisht depolitizimi i administratës zgjedhore”, deklaroi ai.
Kryeministri iu përgjigj edhe shqetësimeve se nisma për hapjen e listave dhe ndalimin e koalicioneve mund të shkaktojë reagimin e ndërkombëtarëve, që ndërmjetësuan marrëveshjen e 5 qershorit me Partinë Demokratike.
“Adresimi i shqetësimit është korrekt nga ana e të gjithë miqëve tanë dhe po kaq korrekte është edhe përgjigjia e Partisë Socialiste: marrëveshja e 5 qershorit nuk do të preket”, tha ai.
Ndryshimet sipas marrëveshjes së 5 qershorit janë futur në kalendarin e punimeve për në seancën e 23 korrikut, ndërkohë që më 30 korrik është vendosur diskutimi i nismës së opozitës parlamentare për ndryshimet kushtetuese dhe kërkesa për hapjen e listave.
Socialistët kanë sugjeruar më herët edhe një marrëveshje trepalëshe, me shpresën e gjetjes së një dakordësie për hapjen e listave. Por, hapja e listave u kundërshtua nga Partia Demokratike ditën e enjte, me arsyetimin se nuk ka më kohë për ta realizuar një gjë të tillë.
Kryeministri Edi Rama në cilësinë e drejtuesit të Kryesisë së OSBE-së zhvilloi vizitën e parë zyrtare në Moskë, duke u takuar me ministrin e Jashtëm të Rusisë, Sergei Lavrov. Takimin me kryediplomatin rus, Rama e nisi duke e përgazuar për ndryshimet mahnitëse, që tha se kishin ndodhur në Moskë.
“Vij këtu për herë të parë pas 15 vitesh, kur ishte hera e fundit që vizitova këtë qytet, në atë kohë si kryetar bashkie (Tiranës), këtë herë si Presidenti i OSBE-së dhe do të filloja duke ju komplimentuar të gjithëve në këtë qytet, megjithëse e di që është një punë e kryebashkiakut, ndryshimi këtu është mahnitës”, deklaroi Rama.
Zgjidhja e krizës në Ukrainë ishte në fokusin e bisedimet në mes dy delegacioneve të OSBE-së që kryesohet nga Rama dhe ministrit të Jashëmë, Lavrov. Kryediplomati rusi ka deklaruar në këtë takim se Rusia mbështet marrjen e kryesisë së OSBE nga Shqipëria për të krijuar kushte për punë konstruktive në kushtet kur retorika konfrontuese mbizotëron në organizatë.
“Është e panevojshme të thuhet se situata në marrëdhëniet ndërkombëtare nuk është e thjeshtë. Kjo ndikon plotësisht në aktivitetet e OSBE-së, ku, për fat të keq, retorika konfrontuese dhe dëshira për të krijuar polemika në vend që të kërkojnë kompromis. Themelet e konsensusit për punë konstruktive mbizotërojnë. Sigurisht, në këtë situatë, roli i kryetarit është veçanërisht i rëndësishëm. Kryetari mund dhe duhet të kontribuojë në krijimin e kushteve për punë konstruktive, dhe unë jam i kënaqur të vërej se në fjalimet tuaja publike, si kryetari i OSBE-së, ju keni deklaruar “Ne e mbështesim plotësisht këtë””, tha Lavrov.
Agjencia e lajme TASS bën të ditur se Lavrov ka shtuar se takimi aktual gjithashtu do të jetë i dobishëm për sa i përket mundësisë së shkëmbimit të vlerësimeve të marrëdhënieve bilaterale. Nga ana tjetër, Rama theksoi se megjithëse OSBE u krijua 45 vjet më parë, parimet e saj themelore mbeten të pandryshuara.
“Duke pasur parasysh se siguria dhe njerëzit janë gjëja kryesore, unë mendoj se ne të gjithë mund të përpiqemi të bëjmë më shumë dhe shpresoj se më së miri se si do të arrihet. Rusia është një aktor kryesor në një numër formatesh negociatash që duhet të zgjidhin konfliktet në rajonin e OSBE-së. Unë erdha këtu me besimin se ju dhe vendi juaj i bukur të përdorë ndikimin e tyre në këto formate për të lëvizur sa më afër botës aq shumë të nevojshme”, tha ai.
Më pas Rama dhe Lavrov kanë dhë një konferencë për shtyp ku u janë përgjijgur pyetjeve të gazetarëve jo vetëm në lidhje me konfliktit me Krimenë, por edhe për marrëdhëniet mes dy shteteve dhe për çështjen e Kosovës dhe marrëdhëniet me Serbinë.
“Ne kemi folur për Kosovën dhe ne kemi theksuar nevojën për rinisjen për bisedimet mes Prishtinës dhe Beogradit”, deklaroi kryeministri Rama duke theksuar për një zgjidhje të përbashkët për marrëdhëniet mes dy shteteve.
Konferenca mes Ramës dhe Lavrov ka zgjatur 45 minuta dhe në fokus kanë qenë edhe marrëdhëniet mes dy shteteve.
Gjatë fjalës së tij në Këshillin e Sigurimit të OKB, Rama tha se zgjidhja e konfliktit Rusi-Ukrainë, për zonën e Krimesë është një nga prioritetet e tij kryesore në krye të OSBE. Rama është kryeministri i dytë që viziton Moskën, pasi në vitin 1995 ka qënë Aleksandër Meksi, i cili është pritur nga Kryeministri rus i asaj kohe.
Kryeministri Edi Rama do t’u kërkojë shqiptarëve më 25 prill mandatin e tretë duke u mbështetur tek platforma për nxitjen e punësimit dhe tek projektet infrastrukturore, që mund të ndërtohen falë paketës prej 20 miliard euro për rajonin të Bashkimit Europian.
Për të parën, Rama tha se sot vendi ka mundësi për të ndezur motorë të rinj të ekonomisë falë rritjes së fuqisë së brendshme të tij.
“Pse dhe si do ta bëjmë Shqipërinë të vrapojë në mandatin e tretë pasi ka ecur dhe ka ecur jo pak në këtë mandat, duke rimarrë veten nga lëngimi dhe paraliza ku ne e gjetëm në mandatin e parë? Faktet thonë që ne kemi dy krahë, kemi krahun e fuqisë sonë të brendshme që sot është shumë më e madhe seç ishte dhe përmes këtij krahu kemi sot para syve tanë një sërë motorësh të rinj për t’i ndezur ekonomisë dhe për të nxitur jo thjesht punësimin në numra, por një punësim ku vlera e pagës edhe në sektorin privat do të rritet”, u shpreh ai.
Krahu tjetër është paketa financiare prej 20 ml eurosh e premtuar nga Bashkimi Europian për rajonin në infrastrukturë, energji dhe digjitalizim.
“Kemi krahun tjetër të ri që është shumë i fuqishëm që është plani i ri europian, që bazohet tek ai që ka qenë vizioni që për fatin tim të madh dhe nderin tim të madh ju e keni përqafuar të gjithë, vizioni i shengenit rajonal. Ka qenë ai vizion që ka avancuar me vështirësi vit pas viti dhe që është bërë baza sot e planit masiv europian pas ndryshimit të Komisionit Europian dhe ka qenë edhe këmbëngulja jonë për të këmbëngulur që integrimi europian individualisht mund të marrë kohë dhe rajoni duhet mbështetur. Komisioneri për Zgjerimin erdhi këtu dhe tha për një plan prej 9 mld euro grante për vendet e rajonit dhe 20 mld të tjera kredi të garantuara nga 1 mld në 9 mld”, u shpreh Rama.
Por a është në gjendje Shqipëria që të përthithë fondet e BE-së? Rama foli i bindur që po.
“Na takon ne që të bëjmë projektet dhe t’i kthejmë këto para në investime. Ne e kemi treguar që dimë ta bëjmë këtë. Paratë për bujqësinë ishin aty prej vitesh. U desh vota e 2017 që ne të merrnim kreditimin për agjencinë dhe sot ne jemi vendi i parë në rajon për thithjen e fondeve të BE-së për bujqësinë”, deklaroi Kryeministri.
Në lidhje me projektet infrastrukturore, Rama premtoi ndërtimin e hekurudhës Tiranë-Durrës, ndërtimin e aeroporteve në Vlorë e Sarandë dhe përfundimin e aeroportit të Kukësit. Sa u takon porteve, Kryeministri premtoi ndërtimin e portit të jahteve në Vlorë, portin e ri në Sarandë dhe portin e mallrave në Porto Romano, duke e shndërruar në port vetëm për pasagjerë portin e Durrësit. Po ashtu, ai tha se do të shqyrtohet mundësia bashkë me Qeverinë e Kosovës për portin e Shëngjinit.
Sa u takon projekteve në rrugë, Rama deklaroi se shpejt do të nisë puna për autostradën Milot-Fier dhe do të vazhdohet me Milot-Muriqan, si pjesë e “Korridorit Blu” dhe premtoi mbylljen e punimeve në Rrugën e Kombit.
Pak muaj më parë Rama u kritikua nga një pjesë e socialistëve për ceremoninë shtetërore dhe pjesëmarrjen me rastin e rikthimit në atdhe të eshtrave të Mithat Frashërit. Kryeministri mbrojti qëndrimin e tij.