Videot kryesore
Një grup ndërkombëtar gjeologësh kanë ndërtuar një video të animuar me pretendimin se ajo paraqet me përafërsi lëvizjet e pllakave tektonike të Tokës në 1 miliard vitet e fundit.
Shkencëtarët në fjalë thonë se për përcaktimin e trajektores së lëvizjes së këtyre pllakave u janë referuar kryesish të dhënave të përfituara në 200 vitet e fundit dhe më pas janë bazuar tek tërmetet e fuqishme që kanë goditur zona të ndryshme të globit në 2500 vite dhe për të ngritur një hipotezë për lëvizjen e këtyre pllakave.
Duke përcaktuar trajektoret e këtyre pllakave në 3 mijëvjeçarin e fundit, gjeologët thonë se kanë ndërtuar videon e animuar me trajektoren hipotetike të lëvizjes së pllakave deri në një distancë kohore prej 1 mld vitesh.
Grupi i punës shpjegon se më shumë se sa saktësi shkencore, ky studim i tyre synon që të hapë një debat të ri në kapitullin se si kanë qenë vendosur kontinentet në Tokë përgjatë historisë së vonë të planetit tonë, që vlerësohet me një moshë diku tek 4.5-5 miliardë vite.
Toka ka 7 pllaka tektonike madhore dhe 8 pllaka tektonike më të vogla. Më madhoret janë pllaka Euro-aziatike, ajo e Antarktikës dhe pllaka e Amerikës së Veriut. Shqipëria bën pjesë tek pllaka Euro-aziatike. Trashësia mesatare e këtyre pllakave shkon në rreth 125 kilometra.
Armenët e Nagorno-Karabakh po zbatojnë strategjinë e tokës së djegur, duke u vënë flakën shtëpive dhe gjithçkaje tjetër që mund të shfrytëzohet nga azerët në momentin që do të marrin kontrollin e disa fshatrave sipas marrëveshjes së paqes së ndërmjetësuar nga Rusia.
“Ata do të jenë këtu nesër në mëngjes. Le të vijnë dhe të jetojnë këtu, nëse munden”, thotë për agjencinë e lajmeve “Reuters” një armen i identifikuar vetëm me emrin Arsen, teksa i vë flakën shtëpisë së tij.
Korrespondentët e agjencive ndërkombëtare të lajmeve kanë raportuar se me dhjetra raste me shtëpi dhe pemtore në flakë në disa fshatra pranë qytetit Shisha, qyteti i dytë më i madh i Nagorno-Karabakh dhe i marrë nën kontroll nga Azerbajxhani.
“Reuters” ka sjellë pamjet nga një fshat malor i quajtur Charektar. Sipas marrëveshjes, Azerbajxhani do të marrë kontrollin e këtij fshati dhe të zonave të tjera të fituara gjatë luftës 6-javore me armenët duke filluar nga kjo e diel.
“Ata duhet të ndërtojnë shtëpitë e tyre nga hiri, nëse duan të jetojnë këtu”, rrëfen më tej Arsen për Reuters.
Në garë me kohën, armenët kanë ngarkuar gjithçka kanë mundur nëpër kamionë dhe janë zhvendosur më në thellësi të rajonit Nagorno-Karabakh, me një pjesë të madhe të tyre në kryeqytetin e rajonit, Stepanakert.
Të shpërngulurit nuk kanë besim te bashkëjetesa me një fqinj azer. “Keni parë ndonjëherë ndonjë armen që të bashkëjetojë me një azer?! Nuk ka dhe nuk mund të ndodhë”, thonë ata.
“Shqipëria është një! Ne do të krijojmë mirëkuptimin në të gjithë vendin që njerëzit të shikojnë nga njëri-tjetri, të përqafohen me njëri-tjetrin dhe të mos shikohen me gjuhën e armëve dhe të tankeve”.
Këto ishin fjalët e para të Bashkim Finos pas dekretimit nga Presidenti Sali Berisha si Kryeministër i Qeverisë së Pajtimit Kombëtar në ato ditë të vrullshme të marsit 1997.
Aleksandër Meksi ishte dorëhequr 10 ditë më parë, si pjesë e marrëveshjes së vështirë mes palëve politike për të qetësuar gjakrat dhe shmangien e përshkallëzimit të dhunës, që deri në atë kohë mbetej ende një konflikt civil, megjithëse kishte nuancat e një lufte civile, që rrezikonte të ndante vendin në veri-jug.
Bashkim Fino u përzgjodh si emri konsensual. Ishte pak më shumë se 30 vjeç dhe merrte frenat e Qeverisë me përvojën e drejtimit të Gjirokastrës si kryebashkiak për katër vite. Në ato ditë, shteti kishte nën kontroll dhe funksiononte vetëm në Tiranë, ndërsa zonat e tjerë të vendit ishin krejtësisht jashtë kontrollit.
Programi i shpalosur ishte i thjeshtë dhe me katër pika në përmbajtje, por më shumë se i vështirë në zbatim. Pika e parë dhe më emergjente ishte rivendosja e rendit dhe shtrirjen e kontrollit të shtetit në të gjithë vendin.
Për shkak të jetëgjatësisë, Qeveria “Fino” pak mund të bënte në këtë drejtim, por ajo hodhi bazat e planit kombëtar të çarmatosjes së qytetarëve. Kryeministri i ri ishte i vetëdijshëm për vështirësinë dhe për kapacitetet e Qeverisë së re për të bërë zap me forcë grupet e armatosura që kontrollonin territoret e vendit.
“Rebelëve kjo Qeveri duhet t’u drejtohet me thirrje dashamirëse, mirëkuptim dhe dialog, që ata të dorëzojnë vullnetarisht armët, sepse me urdhër nuk bëhet asgjë”, deklaronte ai.
Pika e dytë e programit ishte stabilizimi ekonomik e financiar i vendit dhe furnizimin e popullatës me ushqime dhe ilaçe. Dëmtimet dhe vjedhjet krijuan vështirësi në furnizimin e popullit me produktet me të domosdoshme.
“Për te normalizuar ketë situatë, Qeveria do të dialogojë me te gjithë qytetarët, që të kontribuojnë në funksionimin e rrjetit tregtar dhe industrial. Objekte të rëndësishme private e shtetërore të këtij rrjeti do të shpallen të rëndësisë së veçantë, e do te merren në mbrojtje nga organet e rendit. Gjithashtu Qeveria do te krijojë kushte që te normalizohet importi i mallrave ushqimore e industriale të rëndësisë jetike nga ato shtete prej të cilave është kryer deri tani”, thuhet në plan.
Plani përfshinte edhe thirrjet për ndihmë adresuar BE-së dhe SHBA për nidhma humanitare.
Pika e tretë e planit lidhej me vënien nën kontroll të financave të shtetit. Fino premtoi transparencë, hartimin dhe miratimin e buxhetit të shtetit për vitin 1997, vënien në funksion të sistemit bankar në rrethe dhe te gjithë sistemin financiar te vendit, si dhe atë të doganave, të tatimeve dhe të institucioneve të tjera në te gjithë vendin.
Pika e fundit lidhej me krijimin e kushteve dhe marrjen e të gjithë masave të tjera të domosdoshme për realizimin e zgjedhjeve të reja.
“Qeveria do të kërkojë nga Kuvendi, me konsensusin e tryezave të forcave politike përmirësimin e kuadrit ligjor, për të garantuar zgjedhje të qeta, të lira dhe transparente. Në këtë drejtim ajo do të punojë që të eliminojë çdo mangësi, apo precedent që mund të çojë në tensionimin e situatës, apo në manipulime të zgjedhjeve”, thuhej në këtë pikë.
Zgjedhjet e reja u mbajtën më 29 qershor 1997 dhe Partia Demokratike akuzoi shpejt Qeverinë e Pajtimit Kombëtar se kishte dështuar në përmbushjen e pikës së katërt të programit të saj për të garantuar zgjedhje të lira dhe të ndershme në të gjithë vendin.
Në fund të korrikut 1997, kjo Qeveri u largua për t’i lënë vendin qeverisë së re të drejtuar nga Fatos Nano.
Kryeministri Edi Rama u dha 100 ditë kohë drejtuesve të Policisë së Shtetit në qarqe që të spastrojnë nga radhët e kësaj strukture elementët e korruptuar, apo të lidhur me krimin.
“Një pjesë duhet zhdukur nga Policia e Shtetit dhe duhen vënë para drejtësisë në çdo qark. Nuk mund të ketë komisarë që luajnë me dy porta. Nuk e keni problem as t’i gjeni dhe as t’i kapni nga krahët dhe as t’i çoni para drejtësisë. 100 ditë është një objektiv i palëvizshëm në çdo qark, policë rrugorë, komisarë, shqiponja, skifterë dhe çakej që janë të infiltruar brenda trupit të policisë duhet të shkojnë para drejtësisë”, tha ai.
Rama foli gjatë një takimi që zhvilloi me drejtuesit e Policisë së Shtetit dhe ministrin e Brendshëm, Bledi Çuçi, ku afatin 100-ditor e dha edhe për përmirësimin e imazhit të policisë dhe etikës së saj përballë qytetarëve.
“Keni 100 ditë kohë për ta rivënë të gjithë trupën në angazhim maksimal nga i pari tek i fundit. 100 ditë, asnjë ditë më shumë që qytetarët të marrin frymë të lehtësuar duke e parë Policinë e Shtetit në një nivel tjetër. Asnjë shkencë, asnjë shpikje e luftë me një të panjohur, thjesht të bëni gjërat që dini t’i bëni mirë, gjërat që njerëzit duan si themelin e marrëdhënies me shtetin dhe policinë e tyre”, vijoi Rama.
Kryeministri foli për një fazë të re reformimi të planifikuar ku ka hyrë Policia e Shtetit, por që është përshpejtuar nisur nga ngjarjet kriminale të kohëve të fundit. Objektivi është që Shqipëria të ngjitet në mesataren e BE sa i takon shifrave të treguesve të sigurisë publike.
Sekretari i Përgjithshëm i Partisë Demokratike, Gazmend Bardhi u përplas në Komisionin e Ligjeve me zv.ministrin e Energjisë dhe Infrastrukturës, Ilir Bejtja.
“Ke vrarë një njeri në Elbasan”, iu drejtua Bejtja numrit dy të Partisë Demokratike.
Kjo shkaktoi reagimin e Bardhit. “Ik more hajdut! Dil përjashta!”, tha ai, duke i kërkuar kryetares së Komisionit të Ligjeve që të përjashtonte nga seanca e Komisionit të Ligjeve zv.ministrin e Energjisë.
Përplasja ndodhi gjatë shqyrtimit në komision të marrëveshjes së OSHEE me BERZH për një kredi prej 70 milionë eurosh.
“Në mungesë të argumentave për borxhin e lartë të OSHEE dhe rritjen e borxhit nga muaji në muaj, zv ministri i Energjitikës foli me përbuzje dhe përçmim për kryefamiljarët që kanë vrarë veten në burg për shkak të pamundësisë për të shlyer borxhin ndaj OSHEE. Duke iu përgjigjur opozitës për rastin e një personi të vetëvrarë në burg, ku ishte për 35 mijë lekë të vjetra, Ilir Bejtaj tha se “ai s’u vetëvra nga borxhi, por nga mendtë e kokës”. Deputeti Gazment Bardhi i kërkoi të tërhiqte fjalët se po gënjente dhe po fyente një të vdekur, por përfaqësuesi i qeverisë këmbënguli në qendrimin përbuzës duke u shprehur se nuk e kuptonte që dikush të vrasë veten për 35 mijë lekë të vjetra”, thotë PD.