Sipas tij, “Freelance, do të thotë të krijosh!”. Vitin e shkuar më 2019, Tasho e mbylli me dy libra e ekspozita për shqiptarët e Hungarisë dhe Çekisë, si dhe atë të ri sjelljes së kujtesës, të katedrales së famshme të Parisit, - atë të Notre Dame de Paris, - ku siç thotë edhe Tasho, “hapa e shfletova arkivat e mia të hershme, e me një bashkëpunim me ambasadën franceze, hapëm një ekspozitë në Korçë”.

“E kam filluar punën e fotografisë kur isha ende çunak në vitin 1982, e krejt rastësisht”, - është shprehur fotografi Roland Tasho, në këtë intervistë për “Gazetën Si”. "Unë ndërkohë e kisha gjetur një punë, siç ishte asokohe. Kisha gjetur një punë si elektricist, nga një çun xhaje që kisha kryeinxhinier"

Dy muaj më parë, dy të tretat e qytetit ndodheshin nën ujë si pasojë e baticës së lartë, ndërsa sot një pjesë e madhe e kanaleve të Venecias janë tharë, duke lënë në “baltë” kondolat e famshme veneciane.

Policia e Shtetit pritet që këtë vit t’i nënshtrohet një riorganizimi që do të prekë shumë sektorë. Ministri i Brendshëm, Sandër Lleshaj sinjalizoi se do të ketë ndryshime strukturore më të rëndësishme sesa vitin e kaluar.

Ndryshimet parashikojnë ngritjen e katër njësive të reja të specializuara për katër fusha të ndryshme.

Njësia e parë, do të jetë “Njësia E”. Detyra kryesore e kësaj njësie do të jetë hetimi i krimit ekonomik. Për veçoritë e këtij krimi synohet që si pjesë e kësaj njësie të rekrutohen njerëz të specializuar e trajnuar që janë aktualisht në radhët e Policisë së Shtetit, por edhe të tjerë.

Njësia e dytë do të jetë “Njësia I”. Kjo njësi do të ketë rolin e një “shërbimi informativ” brenda radhës së Policisë së Shtetit. Ministri Lleshaj thotë se këtu kërkohet një ndryshim thelbësor, që rrjetet e informacionit të kthehen në rrjete profesionale.

Njësia e tretë është parashikuar “Njësia C”. Kjo njësi do të ketë për detyrë hetimin e krimit kibernetik. Lleshaj e cilëson të pamundur dhe të panevojshme që çdo drejtori vendore policie të jetë e pajisur me ekspertë kundër kësaj forme paligjshmërie, ndaj propozon ngritjen e një strukture qendrore të specializuar.

Njësia e katërt është “Njësia K”. Detyra e kësaj njësie do të jetë kapja e personave në kërkim, me prioritet emrat që vlerësohen me rrezikshmëri të lartë dhe që ndodhen edhe në listat e personave të shumëkërkuar të vendeve partnere. “Kjo njësi është prapë një strukturë e specializuar, e cila është një strukturë gjahtarësh që do të ketë detyrë kapjen e personave të listës prioritare”, deklaroi Lleshaj.

Në këtë takim u shpalosën edhe dy prioritetet e punës së Policisë së Shtetit për 2020. I pari lidhet me krimin e organizuar.

“Personat, që janë dënuar për veprimtari në fushën e krimit rë organizuar, të krimeve të rënda, të korrupsionit etj., pra janë disa nene të Kodit Penal, nëqoftëse janë dënuar për këto vepra, brenda apo jashtë shtetit, që janë hetuar apo janë proceduar për këto vepra, nga momenti i hyrjes në fuqi të ligjit, Policia ka detyrën t’i shkojë dhe t’i trokasë në derë, t’i thotë: - ti ke bërë 10 vjet (burg) për trafik droge? Po. Ke dhe këtë hotelin këtu. Tani, hoteli sekuestrohet, i vihet shiriti dhe ti shkon në gjykatë dhe provoje që është i yti”, deklaroi Lleshaj.

Prioriteti i dytë lidhet me sigurinë rrugore. Ministri i Brendshëm paralajmëroi ndërhyrje në Kodin Rrugor për ashpërsimin e masave.

“Siguria rrugore na vret më shumë njerëz se sa krimi i organizuar. Jo më shumë, por 5 herë më shumë. Çfarë do të bëjmë? Do të ndryshojmë Kodin Rrugor, do të ashpërsojmë masat, do të ashpërsojmë kontrollet, do të modernizojmë kontrollet, do të luftojmë fort për integritetin e punonjësve. Pra do të punojmë në të gjitha drejtimet, do të punojmë shumë për edukimin e qytetarëve nëpërmjet medias, përmes shkollës, përmes aktiviteteve të tjera”, deklaroi ministri Lleshaj.

Njoftimin e ngritjes së këtyre njësive dhe të shpalosjes së prioriteteve për 2020, ministri i Brendshëm e bëri gjatë analizës vjetore me drejtuesit e 12 drejtorive të policisë nëpër qarqe. Në krah të Lleshajt, në këtë takim ishte edhe Drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Shtetit, Ardi Veliu, për të cilin në korridoret e Ministrisë së Brendshem janë shtuar zërat që flasin për një largim të tij.

Shqipëria dhe Turqia nënshkruan këtë të shtunë marrëveshjen për rindërtimin, që i hap rrugë agjencisë turke të strehimit social që të investohet në ndërtimin e 500 banesave në qytetin e Laçit, sipas ndihmës së ofruar nga Presidenti turk, Recep Taip Erdogan pas tërmetit të 26 nëntorit.

Marrëveshja u nënshkruar nga ministri turk i Mjedisit dhe Urbanizimit, Murat Kurum dhe ministri shqiptar i Rindërtimit, Arben Ahmetaj në prani të Kryeministrit Edi Rama.

“Tani jemi në fazën e dytë të këtij projekti dhe kemi ardhur në këtë moment të nënshkrimit për të vazhduar me zbatimin e këtij programi bashkëpunimi. Janë 500 njësi të reja banimi që do të ndërtohen nga miqtë e ardhur nga Turqia me porosi të Presidentit Erdogan dhe ne kemi zgjedhur zonën e Laçit ku besojmë se me këtë projekt do t’i hapim rrugë një transformimi rrënjësor me qëllim që njerëzit që humbën shtëpitë të kthehen në shtëpi më të mira sesa ato që humbën”, deklaroi në fjalën e rastit, Kryeministri Edi Rama.

Në fjalën e tij, ministri turk ripërcolli edhe njëherë mesazhin e Presidentit turk në mbështetje të popullit shqiptar dhe tha se realizimi i 500 banesave është shenjë konkrete e kësaj mbështetjeje.

Shembja e godines gjashtekateshe nga forcat e ushtrise dhe IKMT-se. Per rrezimin e godines u perdoren 10 kg tritol. Prishja e objektit realizohet per shkak te ndertimit te Unazes se Re ne Tirane.

A do t’u rikthehet Partia Demokratike dhe aleatët e saj protestave për të kërkuar largimin e Edi Ramës? Kjo është pyetja që po i adresohet gjithnjë e më shumë zyrtarëve të opozitës dhe ai që paralajmëroi se protestat nuk do të jenë larg është Sekretari i Përgjithshëm i demokratëve, Gazment Bardhi.

“Çdo mjet demokratik që sjell largimin e kësaj qeverie, përfshirë protestat popullore është mundësi reale për ditët në vijim. Nuk ka një datë konkrete për protestë. Kur të ketë një datë konkrete, ne do ta bëjmë publike. Është një vendim që merret nga Kryesia e partisë. Por, unë ju garantoj, në cilësinë e Sekretarit të Përgjithshëm, që është një mjet demokratik, i cili nuk përjashtohet të aplikohet në ditët e ardhshme”, deklaroi Bardhi pas një takimi me strukturat e partisë në Vaun e Dejës.

Takimi ishte në kuadër të turit të takimeve me degët për të bërë një bilanc mbi zhvillimet politike të 2019 dhe caktimi i objektivave për 2020. Kryeobjektivi, sipas Bardhit mbetet i njëjtë dhe ai nuk ndryshon; largimi i Edi Ramës.

“Kjo qeveri e kapur në flagrancë në afera korruptive dhe në bashkëpunim me krimin, ka marrë peng të ardhmen e qytetarëve shqiptarë, ka marrë peng të ardhmen e të rinjve shqiptarë, duke detyruar pjesën dërrmuese të të rinjve të lënë vendin dhe të shkojnë në emigracion. Objektivi ynë politik për vitin 2020 është i njëjti objektiv që kemi pasur që në shkurt te vitit 2019”, deklaroi ai.

Bardhi akuzoi Ministrinë e Drejtësisë se ka bllokuar për 1 muaj e gjysmë kërkesën e prokurorisë për të verifikuar tek autoritetet italiane nëse kryebashkiaku i Vaut të Dejës, Mark Babani është i dënuar apo jo për vjedhje matanë Adriatikut.

“Unë gjej rastin t’i bëj apel Prokurorisë së Përgjithshme të zbatojë ligjin, të mos zvarrisë procedurat dhe të nxjerrë përfundimet bazuar në të gjitha informacionet që disponon. Në dijeninë time, është duke pritur letërporosinë që ka dërguar në Itali. Dua të sqaroj opinionin publik se kjo letërporosi dhe vonesa që po shkaktohet, ka ardhur për shkak të bllokimit nga Ministria e Drejtësisë. Pra, prej një muaji e gjysëm, letërporosia e përgatitur nga Prokuroria e Përgjithshme nuk u është përcjellë autoriteteve italiane, duke sjellë zvarritje dhe duke lejuar një njeri në konflikt me ligjin, të ushtrojë funksion publik. Një hajdut i certifikuar, sot administron paratë e taksapaguesve të bashkisë së Vaut të Dejës”, tha ai.

Momenti i ekzekutimit me snajper i Kastriot Reçit në qytetin e Rrëshenit është fiksuar nga kamerat e sigurisë së bizneseve aty pranë. Dosja.al ka publikuar këto pamje

Partia Demokratike thotë se mbetet e hapur për të diskutuar çdo sistem zgjedhor që duhet të aplikohet në zgjedhjet e radhës në vend, por shpreh dyshime nëse ndryshimi i sistemit do ta zgjidhë problemin.

Kryetari i PD-së, Lulzim Basha konfirmoi qëndrimin e opozitës mbi këtë temë.

“Praktika e 7 viteve të fundit ka faktuar se cilido sistem të zgjidhet, do të dështojë nëse nuk garantojmë ndarjen e politikës nga krimi, ndaljen e blerjes së votës dhe ndëshkimin e krimeve elektorale. Alibia se “fajin e ka sistemi”, mund të kthehet në një shtojcë të propagandës së Ramës, sipas së cilës të gjithë janë njësoj dhe se fajin për kriminelët e ka çdokush, përveç atij që i kandidoi dhe bleu votat me ta”, tha Basha.

Kryedemokrati iu përgjigj edhe deklaratave të fundit të Edi Ramës, që përsëriti nga Vjena se për të kriza është artificiale dhe vendi nuk ka një krizë politike.

“Unë zgjedh të besoj Bundestagun dhe nuk besoj se ka shqiptar që në mes të Bundestagut dhe Edi Ramës, zgjedh këtë të fundit. E shkruar e zezë mbi të bardhë, vendi është në një krizë të thellë politike dhe këtë shqiptarët, jo vetëm opozita, e ndjejnë në lëkurën e tyre. E ndjejnë në papunësinë që rritet, në bizneset që mbyllen, e ndjejnë në mungesën totale të shtetit që nxori në pah tërmeti i 26 nëntorit. E nxori mbretin lakuriq. E nxori shtetin pa emergjenca civile, tregoi se edhe një shtet i ri si Kosova kishte dhjetëra herë më shumë kapacitete për t’u ardhur në ndihmë njerëzve në nevojë dhe e tregon sot ku i ka braktisur me mijëra familje në pikë të hallit”, tha Basha.

E vetmja temë që bën bashkë Ramën dhe Bashën është qëndrimi i palëkundur krah Shteteve të Bashkuara të Amerikës në përballjen me Iranin.

“Dua të shpreh edhe njëherë në emrin tim, në emër të PD dhe në emër të opozitës së bashkuar, qëndrimin tonë të qartë, që e kemi bërë të ditur prej orës së parë të zhvillimit të ngjarjeve, përkrah SHBA, përkrah vlerave të lirisë dhe demokracisë”, tha ai.

Kryeministri Edi Rama pritet që të vizitojë zyrtarisht Rusinë brenda këtij viti, që do të ishte vizita e para e një niveli të tillë që prej kohës kur Kryeministër ishte Aleksandër Meksit, që vizitoi Moskën në prill të vitit 1995.

Vetë Edi Rama e konfirmoi këtë në bashkëbisedimin e organizuar në Vjenë me gazetarët, në kuadër të marrjes së Presidencës së OSBE-së nga ana e vendit tonë.

Rama tha se nuk bëhet fjalë për një vizitë në kuadër të agjendës së tij personale, por si detyrim i agjendës së vendit kryesues të OSBE-së.

“Vizita në Rusi është pjesë e axhendës së drejtuesit të OSBE. Është pjesë e angazhimeve që unë kam marrë. Kemi bërë harmonizimin e takimeve me ministrin në detyrë për të balancuar obligimet e OSBE me ato të brendshme. Disa vizita do të bëhen shumë shpejtë. Vizita në Ukrainë, SHBA dhe Rusi. Për datat presim konfirmimin nga të gjitha palët”, u shpreh ai.

Rama premtoi se Presidencën e OSBE-së, Shqipëria do ta shfrytëzojë për Kosovën, megjithëse ironizon kritikat që ka marrë nga Prishtina mbi nismën për shengenin ballkanik.

“Do të bëjmë të gjitha ato që kemi planifikuar. Nuk është le të themi drejtimi i një qeverie në një vend dhe në këtë aspekt sigurisht që kemi disa ambicie dhe kemi vendosur disa prioritete dhe kemi qenë të vëmendshëm që në këto prioritete të mos vendosim dëshira të parealizueshme. E kemi kapacitetin e duhur për të bërë diçka më tepër për Kosovën sidomos tani që në Prishtinën zyratre jam tradhtar dhe në Beogradin zyrtar jam nacionalisti më i rrezikshëm shqiptar”, u shpreh ai.

Kërcënimet ndaj SHBA-së të lëshuara nga udhëheqësit e Iranit kanë prekur edhe Shqipërinë. Media iraniane në gjuhen shqipe “Pars Today”, në një artikull të publikuar këtë të mërkurë për fjalimin e liderit të Iranit Ajetollah Khamenei, citon një deklaratë të tij që i referohet Shqipërisë dhe strehimit të muxhahedinëve në vendin tonë.

Në fjalën e tij duke u fokusuar për teoritë e komplotit, në mënyrë indirekte Khamenei ka përmendur edhe Shqipërinë.

“Në çështjen e sigurisë, përpara ngjarjeve të muajit të kaluar në një vend të vogël dhe djallëzor europian, një element i Amerikës me disa iranianë mercenarë dhe tradhtarë që kanë shitur atdheun e tyre, ka bërë programe kundër Iranit. Plani ishte ajo që ne vumë re disa ditë më vonë në çështjen e naftës. Domethënë populli ishte i hidhëruar për çështjen e naftës dhe këtë e keqshfrytëzuan dashakeqët dhe armiqtë që u futën në veprim, prishën, dogjën dhe nisën luftë. Ky ishte plani i tyre i mëparshëm”, citon agjencia iraniane.

Megjithatë, Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama nuk sheh ndonjë të re në deklaratën e ajatollahut iranian. I pyetur nga gazetarët në Vjenë, ku ndodhej në një vizitë në zyrat qendrore të OSBE-së, ku Shqipëria merr detyrën, Rama mbrojti qëndrimin e palëkundur në mbështetje të aksionit të SHBA.

"Kjo është një temë dhe çështje që nuk është e re për ne në raport me Iranin. Ne kemi ndërmarrë një verim që i bën nder Shqipërisë,ë në vazhdën e traditës shqiptare, në vazhdën e një aleance strategjike të panegciueshme dhe të padiskutueshme me SHBA për të mikpritur një grup njerëzish që janë në rrezik për jetën. Siç shkruhet në marrëveshjen e bërë, ata në Shqipëri janë si rezultat i një operacioni humanitar jo politik”, tha ai.

Rama e lë të hapur mundësinë që Irani të ketë një aktivitet spinazhi të lartë në Shqipëri për shkak të muxhahedinëve të strehuar në Manzë.

“Kemi jetuar në diktaturë dhe ne e dimë shumë mirë si veprojnë diktaturat, regjimet totalitare dhe janë të fiksuar për të kontrolluar gjithçka dhe për të asgjësuar çdo kundërshtar. Shqipëria e diktaturës ishte vend i vogël me resurse shumë minimale në raport me Iranin dhe kishte një kundërspiunazh të jashtëzakonshëm që vepronte në gjitha pikat ku kishte armiqtë e brendshëm të regjimit", deklaroi ai.

Por, në këtë rast, Rama mendon se jemi në duar të sigurta të inteligjencës së aleatëve, duke nënkuptuar këtu amerikanët.

“Unë nuk besoj që kjo e ekspozon në mënyrë të posaçme Shqipërinë dhe nuk kemi arsye ta besojmë këtë, se ne jemi në kontakt permanent me aleatët tanë dhe kur është puna tek inteligjenca ata janë të pakonkurrueshëm botërisht. Në këtë rast ne jemi në duar të sigurta. Nuk kemi arsye objektive të besojmë që ka një ekspozim të veçantë. Jemi të angazhuar në përditshmëri për këtë proces", vijoi ai.

Në Shqipëri janë strehuar rreth 3 mijë iranianë, muxhahedinë të MEK. Tirana zyrtare i ka strehuar në një kamp të veçantë në zonën e Gjirit të Lalëzit dhe se prej vitesh ato jetojnë e punojnë. Iranianët u zhvendosën nga kampi Ashraf në Irak, në kufi me Iranin dhe se për t’i ikur kërcënimeve u zhvendosën në Ballkan. Shqipëria pranoi këtë numër të lartë pas kërkesës së bërë nga ana e qeverisë amerikane. Irani ka kërcënuar se do t’i kundërpërgjigjet SHBA, por edhe aletatëve të tyre, e kjo deklaratë e lëshuar së fundmi mund të shihet edhe si një kërcënim për Shqipërinë, e cila ka mbështetur sulmin e trupave amerikane që eliminuan komandantin e Gardës së Iranit, Kasem Sulejmani.

Në fjalimin e tij, lideri suprem i Iranit duke folur mbi sulmin raketor të Iranit mbi bazën amerikane Ajnul Asad deklaroi se kjo ishte vetëm një shuplakë, por prania keqbërëse e SHBA-ve në rajon duhet ndaluar. Sipas një raporti të agjencisë së lajmeve ISNA, Ajetollah Khamenei lideri suprem i Revolucionit Islamik, pati një takim me mijëra banorë të qytetit Kum. Ai sulmin me raketa ndaj dy bazave amerikane në Irak, e quajti vetëm një shuplakë dhe theksoi se përballja kryesore duhet të jetë në anën e dhënies fund të së keqes shkatërruese dhe destruktive të Amerikës në rajon.

Kryeministri Edi Rama ka deklaruar se shumë shpejt do të zhvillojë vizita në Ukrainë, Rusi dhe SHBA si pjesë e detyrimeve të drejtuesit të OSBE-së.

"Vizita jonë në Rusi është pjesë e axhendës të drejtuesit të OSBE dhe pjesë e angazhimeve që unë kam marrë. Janë disa vizita që do bëhen shumë shpejt. Më të shpejtat janë në Ukrainë, SHBA dhe Rusi. Për datat presim konfirmime nga palët", tha Rama.

Ambasada e SHBA-ve ka publikuar videon në të cilën theksohet se do të kontribuojë në infrastrukturë, teknologji si dhe në përzgjedhjen e anëtarëve të Byrosë Kombëtare të Hetimit në Shqipëri, një strukturë e ngjashme si ajo e FBI-së amerikane Me anë të postimit në video, ambasada e SHBA bën të ditur se janë dhënë 4 milionë usd për ngritjen e kësaj strukturë të posaçme.

Ujërat ushqyes të Sllovenisë, Sllovenia është një vend i përcaktuar nga uji, me më shumë se 60 lumenj dhe përrenj, 300 liqene artificiale dhe natyrore dhe 7.500 burime ujërash të ëmbla

Irani hakmerret ndaj SHBA-së pas vrasjes së gjeneralit Qasem Soleimani. Sulmi u pohua nga rojet e Revolucionit Islamik: “Hakmarrja e ashpër ka filluar”. Irani e ka urdhëruar SHBA që të tërheqin trupat nga rajoni dhe kërcënon të godasë aleatët amerikanë gjatë hakmarrjes.

Në 1:20 të mëngjesit me kohën lokale, dhjetëra raketa nga Irani goditën bazat ushtarake të Ayn al-Asad dhe Erbil në Irak. Të dy gjithashtu presin personelin e koalicionit anti-Isis amerikan dhe ndërkombëtar. Siç shkruajnë mediat italiane, gjatë natës, në orët menjëherë pas sulmit, luftëtarët amerikanë kanë fluturuar mbi Siri dhe luftëtarë iranianë në hapësirën ajrore të Irakut. Televizioni shtetëror iranian citon burime të informuara të Gardës Revolucionare se rreth 80 njerëz u vranë, dhe 200 të tjerë u plagosën, pas bastisjes.

TV raportoi për “80 terroristë amerikanë” të vrarë. “Humbje të mëdha i janë shkaktuar në dronë, helikopterë dhe pajisje ushtarake të shumta në bazë” në al-Asad. Sipas Gardës Revolucionare, të paktën 15 raketa kanë goditur bazat amerikane, dhe asnjë prej tyre nuk është përgjuar nga ushtria amerikane.

Ndërkohë, presidenti Trump ka reaguar në “Twitter”.

“Gjithçka është mirë! Irani hodhi raketa në dy baza ushtarake në Irak. Është duke u bërë vlerësimi për viktimat dhe dëmet. Deri tani, mirë! Ne kemi ushtrinë më të fuqishme dhe më të pajisur në botë, shumë më tepër se kushdo! Do të bëj një deklaratë nesër në mëngjes”, shkruan ai.

Sulmi u pohua menjëherë nga rojet e Revolucionit Islamik, ose Pasdaran, të cilët cilësojnë atë si operacioni “Dëshmori Soleimani”. “Hakmarrja e ashpër e Gardës Revolucionare ka filluar”, thotë Teherani.

Presidenti Trump u informua menjëherë për sulmet në vazhdim në Irak dhe Këshilli i Sigurisë Kombëtare u mblodh në Shtëpinë e Bardhë. Lajmi për sulmet vjen vetëm disa ditë pas një përshkallëzimi të tensionit midis Shteteve të Bashkuara dhe Iranit pas vrasjes së gjeneralit me ndikim iranian Qassem Soleimani, i cili u godit në një sulm amerikan në Irak më 3 janar.

Katër persona mbetën të plagosur pas një beteje që zgjati disa minuta me një derr të egër në një qytezë në veri-perëndim të Indisë.

Kafsha ka lënë një zonë të pyllëzuar aty afër dhe është parë në rrugët e qytezës. Punonjësit e një pike karburanti u përpoqën që ta kapin. Ky veprim i tyre shkaktoi tërbimin e derrit të egër, që rrëzoi me radhë njëri pas tjetrit punonjësit e pikës së karburantit dhe disa banorë që mbërritën aty për t’i ndihmuar.

Beteja me derrin ka zgjatur përtej këtyre pamjeve filmike, deri në momentin që kafsha ka gjetur një rrugëdalje për t’u rikthyer në andej nga doli.

Ai film theu një tabu! Sipas Nerit, problemi i narkomanisë asokohe, filloi të bëhej një problem i Shqipërisë, e mendësia komuniste ishte, që nuk i themi ato gjëra. “Prandaj ai film tha ca gjëra të vërteta. Ai në fakt ka qenë filmi im i katërt dhe një eksperiencë tejet e bukur, me një specifikë të veçantë, një grup njerëzish, që kanë një jetë ndryshe nga njerëzit e tjerë dhe duhet ta njohësh mirë mendësinë e tyre, duke u përpjekur ta nxirrnim sa më të vërtetë atë...”, thotë ai.

Ndërsa më tej, Neri ka folur për “Gazetën Si” për atë “rebelizmin e tij”, apo prizmin si e shihte jetën ndryshe në ato vitet e rinisë, duke përmendur madje edhe një emër politikani të sotëm.

(Video 4)

“Duke qenë se jam i projektuar drejt arteve, kjo normalisht të bën pakëz rebel. Prizmi me të cilin sheh fenomenet është ndryshe dhe normalisht unë nuk isha i kënaqur, ku adoleshenca dhe rinia ime iku në një regjim, e ku njeriu nuk kishte më dinjitet. Ishte një dele e qëlluar me shpullë brenda një vathe”.

Më tej ai shpjegon edhe se si Fatmir Xhafa, ishte njeriu që në lice u mor me të për “çerek ore, për një palë pantallona tub. “Ndërkohë që unë isha artist, në atë timen, e tashmë e sheh që të bën të ndershmin e moralistin”, thotë ai.

“Nuk kisha liritë”, rrëfehet Neri më tej, ndërsa ishte 19-vjeç, ku e motra e tij, bën një akt disidence të pastër, apo “grusht knokdoën” siç i thotë Neri, duke u arratisur e “duke parë se si ligjet e proletariatit, u shkruan në kurrizin tim me shkop gome, më keq se bluza e Juves.

“M’u larguan njerëzit sikur të isha Djalli, e normalisht kjo më hapi sytë. Për fat të mirë ishte regjimi në ditët e fundit. 21 vite ikën me regjimin diktatorial dhe 29 të tjera, më ikën në tranzicion. Sot unë jam një 50-vjeçar!”, mbyll rrëfimin e tij për Gazetën “Si”, Neritan Liçaj.

Tentuam më tej të largoheshim nga politika, duke e filluar bisedën me Nerin, lidhur me familjen e tij...e normale, duke e filluar se si e përjetoi tërmetin kur dihet se kryesisht, Neri është pothuajse gjatë gjithë kohës, i larguar me punë e larg shtëpisë. Ai përgjigjet se, për fat të mirë a të keq, atë mbrëmje ndodhej në shtëpi, ku dolën me vrap, pasi Holta ishte me shërbim.

“Jetoj në pallat të lartë, e shtëpia shkonte si traget. Joni, djali i vogël, nuk u zgjua fare, por me Markun, u ndodhëm në korridor, të dy me pizhame...e të dy të frikësuar”, rrëfen ai.

Kur e pyet për dashurinë e tij të madhe, Holtën, ai përgjigjet se: “ka qenë vërtet goditje rrufeje”, apo Kupidi, siç e shpjegon ai me fjalë të tjera.

Të dy jeni energjik. Ku e gjeni atë “stopimin”?

“Askund. Edhe në gjumë, jemi energjikë!. Holta është edhe ca më energjike se unë, saqë unë i them që ti ha çdo mëngjes bateri ‘Duracell’, se s’ka mundësi”.

Neri tregon sesi janë njohur.

“Asokohe isha asistent pedagog tek Akademia e Arteve e Holta kishte miqësi me ata të kursit ku unë jepja mësim. Erdhi një ditë të shikonte provimin me atë energjinë e vet. U eklipsova nga energjia, gazi, hareja, e i them një mikut tim, kush është ajo. E njëjta gjë kishte ndodhur dhe me të. Pastaj ndërruam numrin e telefonit, filluam të frekuentoheshim. Pra, 23 vite më parë, pikërisht në vitin 1997, në atë vit të tmerrshëm, unë gjeta dashurinë e jetës sime”, tregon ai.

Dhe kur është përvjetori?

“Ah, ne nuk kemi asgjë të tillë...as unaza, as përvjetor e as dasma, e po ashtu, të dy nuk jemi të tipit nishane, kafet e vogla dhe të mëdha. Kapemi prej dore, ashtu si ditën e parë...”, shton aktori.

Çfarë ndodh midis dy tipave energjikë?

“Shumë adrenalinë, shumë qyfyre, shumë gallatë...por edhe sherre. Edhe kur zihemi, rrallë, tundet gjithë pallati. Janë të gjitha me tepricë dhe me shaka them se, provova të ndërtoj një familje dhe më doli një familje Adams, e përzierë më Flinstones. Është pra, një familje shumë larg kornizave të zakonshme. Jemi natyra të lira dhe është shumë e bukur, siç është. Perfekt!”, tregon Liçaj.

E për çunat që tashmë kanë shkuar 16 dhe 14 vjeç? (Që kur jemi njohur, jemi bërë edhe ne “të lashtë”?) “...edhe ty të kam njohur pa rrudha, pa thinja, e sot...”. Çfarë keni menduar për të ardhmen e tyre këtu në Shqipëri, në këtë situatë politike apo ekonomike të paqartë?

“Të dy, edhe unë edhe Holta, nuk kemi menduar t’u bëjmë jetën fëmijëve, e as t’ua drejtojmë. Detyra jonë është të nxjerrim në jetë dy qytetarë dhe faktikisht i kemi orientuar drejt sportit e artit, e para dëshira për garë dhe arti që zbukuron mendjen dhe shpirtin. Të dyja formojnë një njeri të denjë pasi në fund fare, fëmijët e mi të mos jenë më poshtë se një fëmijë francez, apo gjerman. A kam frikë? Hap pas hapi, përpiqemi të jetojnë të denjë edhe këtu, pastaj, jetojnë jashtë, apo këtu. Është e drejta e tyre, ndonëse asnjë prind nuk i do fëmijët larg. Kemi për detyrë, t’i edukojmë”.

E ndjekin babin ende edhe sot?

“Vijnë ngaherë në shfaqje, ekspozita, lexojmë libra bashkë, shkojmë në plazh, deri edhe nja dy vjet kur të thonë, pse me plakun e plakën do të shkoj në plazh unë?! Bëj shaka. Por gjithsesi, së bashku me ta, rritemi edhe ne. E nga ana tjetër të them të drejtën, familja shqiptare është shpërbërë paksa...e ne këtë pikërisht, nuk duam të bëjmë. Familja është e para”.

Neritan Liçaj është një nga ata aktivistë, që mbahet mend e për qëndresën e tij në Teatrin Kombëtar, së bashku me aktorë të tjerë a dashamirës. Në fillim të korrikut 2019, ai u ndesh me forcat policore përkrah Edmond Budinës, ku një foto e tij qarkullon edhe sot në internet. Ai mbahet mend edhe si “zjarrmi” i kësaj proteste. “Gazeta Si” e ka pyetur Nerin edhe për këtë.

“Në shkurt mbush dy vite nga kjo qëndresë, e që nga 18 korriku, jemi 24 orë atje. Deri tani jemi në avantazh të thellë. I vërtetuam opinionit shqiptar e atij botëror, pasi u kuptua se nuk bëhej fjalë për të ndërtuar një teatër të ri, por për të shkatërruar një qendër historike në Shqipëri, - një simbol të artit, e vjedhjen e pronës publike. Ne jemi sulmuar edhe politikisht dhe e bukura qëndron se, propaganda e ulët thotë se ne jemi të pozicionuar politikisht. Ne u sulmuam nga një qeveri që çon në Parlament një ligj special, që me Kushtetutë, bëhet veçse në raste lufte, - e që ai ligj, shkelte gjashtë nene të Kushtetutës, e 3 pika nga marrëveshja e asociim-stabilizimit”, thotë ai.

Atë moment sipas Nerit, “deputetët që ngritën kartonin, dogjën edhe mandatet, pasi shkelën atë për të cilën janë betuar, e për më tepër, një qeveri e shumicë e majtë, që sulmon politikisht artin”.

Sipas Nerit në vijim të kësaj çështje, “mjafton të dëgjojmë kongresin e kryeministrit me çitjane në mars të 2019, te Sheshi Nënë Tereza, se çfarë masakre bëri, duke thënë se do prishim Muzeun Historik Kombëtar, Teatrin e Kukullave...ca vjetërsira..., ndërkohë që kjo e fundit është edhe godina e Parlamentit të Parë Shqiptar”.

Po si ka mundësi që kjo vjen pikërisht, nga një “artist”?

“Artist, nuk të bën diploma. Me diplomë ai është mësues vizatimi, e për më tepër i paaftë. Ai është një mësues vizatimi që vizaton me lapustilë, e jo me laps a karbon. Ai nuk është një artist! Artist të bën krijimtaria dhe ai pikturën e parë e ka shitur kur u bë Kryeministër që ja blenë servilët, për më tepër, që një artist nuk do sulmonte kurrë artistët me logjikë, për t’i asgjësuar”, thotë Liçaj.

Më tej Neritani ka bërë një rezyme të së gjithë diktaturave, ku shprehet ndër të tjerash se, “ne kemi jetuar në diktaturë, - e jo, komunizëm - ku Gëbelsi i Hitlerit, Musolini, Mao, Stalini, Enveri godisnin segmente të artit, dy-tre piktorë, shkrimtarë, letrarë apo aktorë, për t’i trembur, nënshtruar, e për t’i vënë në shërbim të tyre dhe kjo ka ndodhur.

“Ne u sulmuam për t’u asgjësuar. E prandaj, përmenda fjalimin e famshëm e Kryeministrit me çitjane që u shfazua komplet, në muajin mars, kur zhvillohej kongresi i PS-së, e kjo është të asgjësosh institucionet kombëtare të artit në Shqipëri, për të cilat shqiptarët kanë derdhur gjak për t’i pasur ato”, vijon ai.

Më tej Neri, për ta bërë më të plotë reagimin e tij se çfarë ka ndodhur me teatrin thotë se “Ministri i Kulturës asokohe, Rama, i jep urdhër Xhevdet Ferrit, të pushonte nga puna të gjithë aktorët”. “E kjo sigurisht, që nuk u pranua. Më thuaj çfarë kuptimi ka? Asgjësoi, mbylli? Po edhe një përçapje atje, ditë e natë...pa e ditur se çdo ndodhë, e kur? “...këtë do doja të thosha. U sulmuam edhe nga policia. Ky ishte një precedent i paparë në historinë e botës duke dërguar mbi 300-400 efektivë policie, kundër artistëve që është skandal...e s’ka realitet ta pranojë”.

E gjitha kjo, sipas Liçajt, për të boshatisur teatrin, që të ishte më kollaj për t’i futur rruspën. E si për mbyllje, e pyesim se çfarë do ndodhë me atë teatër, Neritan Liçaj thotë se, “atë e ka marrë në mbrojtje “Europa Nostra”, që është organizmi më i lartë europian që mbron trashëgiminë europiane, duke qenë vepra e 14-të, - pra si trashëgimi europiane, ku edhe shumë shpejt do ta financojnë restaurimin e ku edhe Rama vetë, e ka të vështirë të vijë me trupa, megjithatë çartja në këtë vend, nuk ka fund”.

“Nëse dua një teatër të ri, jam unë i pari që dua. Aty janë dhënë mbi 50 shfaqje deri tani, (që nga fillesa e problemeve) që nga Amerika, Austria...e ato, me kontribut vullnetar. Janë klikë gangsterësh lagjesh, ku gjithë problematikën e vet e projektojnë tek të tjerët, - madje edhe duke bërë ligj, ‘për kap ça të kapësh’ edhe pse është mendimtari i parë, - bashkë me ‘fiqshitësin e Bashkisë’, që shet caraca, e thotë janë fiq modern. Rasti i dytë pas diktatorit Hoxha, që s’ka bërë universitet. Lali! E ke të qartë, një kryeqytet me 1 milionë banorë, një kryebashkiak ‘Lali’. Është njësoj, sikur ‘La citta eterna’, Roma, të ketë për kryebashkiak një ‘Ualione’ (Lali). Çfarë populizmi banal, fshataresk”, thotë aktori.

Më tej me Nerin, bisedojmë gjerë e gjatë, për politikë e deri tek zgjedhjet. Ai përmend “fake-un në nivelin e mediave e votimet e 30 qershorit, ku thotë se 9000 vota u çuan me dhunë nga Bashkia. “Le të mbahen me ca faqe false”, thotë ai e madje, e krahasoi me Gëbelsin e propagandën e tij, që shkruante ‘Për Fyhrerin e Gjermaninë tonë!’. “Kurse këtu nuk njihet realiteti. Niveli real, është krejt ndryshe...”, vijon aktori.

“Është një sfidë shumë e bukur profesionale”, thotë Neri, teksa e pyet për rolin e tij të fundmë, xhirimet e filmit të cilat po vijojnë ende, ku vijon se “nëse i madhi Sandër Prosi, bëri Ismail Bej Vlorën, i largët në kohë, ndërsa Enveri, është shumë i afërt. E mbaj mend madje kur ka ndërruar jetë. Unë kam qenë 17 vjeç dhe është një sfidë mjaft e madhe profesionale, në kuptimin aktorial”.

“Gjëja më e mirë në atë rol është se edhe regjisori nuk kishte asnjë motiv a dëshirë për mendim politik apo historik. Ne jemi artistë! Ne nuk dalim në konkluzione, por paraqesim një realitet. Edhe skenat janë tejet intime, si ajo ku në një galeri sheh një bust të vetin, në krevat duke dëgjuar lajme, në makinë kur e kapin krizat...pra janë skenat tejet njerëzore”.

A është ky gjithsesi, një fill tejet i hollë?

“Duam apo nuk duam ne, ai është një figurë historike. Nuk dua të lëndoj askënd...por duhet parë i gjithë filmi, ku asnjëherë nuk është tentuar që të pozicionohemi me atë çka kemi bërë...Mendoj se është bërë një punë shumë e mirë”.

Personalisht, si e përjetoi?

“Duke e ditur që është hera e parë që vjen figura e Hoxhës dhe e di që do ketë reagime, - e kjo është krejt normale, - por për një gjë jam i qetë që kemi dhënë më të mirën tonën, pa asnjë manipulim”.

Po subjekti?

“Është periudha kur Shqipëria prishet me rusët, pra, ndarja e madhe, e në qendër të filmit është një arkeolog shqiptar, që lidhet me një ruse që jetojnë në Gjirokastër, - e madje ku është dhënë edhe titulli i filmit. Atëherë bën Enver Hoxha edhe ndarjen nga kampi (socialist). Është tejet njerëzore, ku vendimet politike shkatërrojnë marrëdhëniet njerëzore. Edhe me regjisorin nga një bisedë me të, ai tha që unë marr shkakun nga Enveri, që bëri ndarjen...”. Pra, historia e politika, ndërhyn dhunshëm në jetën private të njerëzve...Merret me njeriun”.

Kjo ndarje dhunshme, të rikujton befas një dokumentar nga regjisorja bullgare Adela Peeva, për ndarjen e dhunshme nga kampi socialist, i meshkujve shqiptarë, të martuar me shtetase të huaja, “Albanian divorce style”.

Mediat turke kanë bërë publike video të deportimit të shtetasit turk Harun Çelik, largim që ka ngjallur debat ndërkombëtar, pasi Çelik konsiderohej si kundërshtar i presidentit turk Rexhep Taip Erdoan dhe mbështetës i Lëvizjes Feto, të Abdullah Gylen. Në videon e xhiruar nga miq të Çelik në Tiranë, duket furgoni i blinduar i policisë teksa dërgon në aeroportin e Rinasit shtetasin turk.