Videot kryesore
Rusia nisi një fushatë të koordinuar ushtarake ndaj Ukrainës. Burimi kryesor i zjarrit ishte në lindje të vendit, por predhat goditën edhe zona në Kiev, Odesa dhe më në Perëndim në Ivano-Frankivsk.
Zjarri i raketave ruse u përqëndrua në shtatë zona, ndërsa raportime për përplasje ka pasur edhe në pikat kufitare në veri me Bjellorusinë, vijën ndarëse administrative me Krimenë dhe me dy rajonet e Donetskut dhe Luhanskut në Lindje.
“Pothuaj 90 për qind e vendeve të OECD e kanë të legalizuar këtë. Vendet e OECD janë vende me standard perëndimor sot në botë. Këto vende kanë të legalizuar tashmë kanabisin jo vetëm për qëllime mjekësore dhe industriale, por shumica prej tyre edhe për qëllime rekreative, kështu që nuk ka nevojë për studime shumë të thelluara në këtë pikë”.
Kështu deklaroi ministri i Brendshëm, Bledi Çuçi ku u pyet në lidhje me legalizimin e kanabisit në Shqipëri, nëse qeveria kishte ndërmarrë ndonjë studim mbi efektet sociale dhe ekonomike që mund të sjellë ky vendim.
Ministri iu referua vendeve anëtare të Organizatës për Zhvillim dhe Bashkëpunim Ekonomik (OECD) si shembull. Por, as shifra e dhënë prej tij për rreth 90 për qind të tyre që kanë legalizuar kanabisin për qëllime mjekësor dhe as pjesa kur thotë se shumica e këtyre vendeve kanë legalizuar kanabisin për përdorim rekreativ nuk është e saktë.
Organizata përbëhet nga 38 vende, që nga Japonia në Lindje, deri te Kili në Perëndim. Politikat e ndërmarra nga secili shtet anëtar i organizatës ndryshojnë dhe janë komplekse, që nga ato më liberalet, deri te ato më konservatoret.
Si shembull, kanabisi lejohet të konsumohet në Holandë, por jo të kultivohet e tregtohet. Në Kili lejohet kultivimi për qëllime vetjake, por jo për treg. Japonia ndalon plotësisht si kultivimin, ashtu edhe konsumin, ndërsa Hungaria ka ligjet më të ashpra, duke e përfshirë kultivimin dhe konsumin e kanabisit në të njëjtën shkallë të narkotikëve si heroina.
Larmishmëria e mënyrës se si po menaxhojnë vendet e OECD kanabisin është e madhe. Por, nga 38 vende anëtare të OECD, vetëm gjashtë prej tyre e kanë të legalizuar konsumin vetjak dhe dy të tjera e kanë të dekriminalizuar këtë vepër dhe e ndëshkojnë vetëm me gjobë.
Vendet ku lejohet konsumi janë Belgjika, Holanda, Spanja, Kanadaja, Kili, Portugalia dhe Meksika, ndërsa në Itali dhe Luksemburg konsumimi dhe posedimi në sasi minimale është i dekriminalizuar, por ndalohet në publik dhe gjobitet.
Mes vendeve anëtare, SHBA është rasti më kompleks. Ligji federal ndalon si kultivimin, ashtu tregtimin edhe konsumin vetjak të kanabisit, qoftë mjekësor, qoftë rekreacional. Por, përmes një memoje të 2013-s, Departamenti i Drejtësisë i hapi rrugë kultivimit për qëllime mjekësore dhe rekreacionale. Në këtë dokument udhëzohej se administrata federale do të toleronte fenomenin me kusht që te vendet të cilat e legalizonin të mos shkaktonte rritje të kriminalitetit.
Ndërkohë, 14 vende nga 38 vende anëtare të OECD (si Gjermania, Franca, Suedia), ose rreth 36 për qind e tyre e ndalojnë plotësisht kanabisin, 16 lejojnë kultivimin e kanabisit për qëllime mjekësore. Bashkë me gjashtë vendet që e kanë të legalizuar dhe dy që e kanë dekriminalizuar, shifra e vendeve që kanë politika liberale ndaj kanabisit shkon në rreth 64 për qind, pra shumë larg 90 përqindëshit që thotë ministri Çuçi.
Zgjidhja me ligj që u kanë dhënë vendet ndryshon nga rasti në rast, ndërsa se çfarë mase do të lejojë ligji që po mendon qeveria shqiptare për legalizimin e kanabisit mbetet shpejt për të folur. Por, ministri i Brendshëm, Bledi Çuçi dha disa detaje.
“Ne do t’i përgjigjemi miratimit që morëm nga këshillimi kombëtar për ta legalizuar kanabisin për qëllime mjekësor dhe industriale dhe këtë do ta bëjmë me një ligj të posaçëm. Ky ligj do të përcaktojë rregulla shumë strike për mënyrën se si do të mbillet, kush do ta mbjellë dhe si merret licenca. Ligji do të përcaktojë edhe bashkëpunimin me vendet e tjera të OECD-së. Disiplinimi me ligj do të jetë shumë strik dhe nuk do të ketë fare të bëjë me një hapësirë për çdokënd që do të mbjellë në mënyrë të jashtligjshme kanabisin”, deklaroi ai.
Janë rreth 200 ish-gjyqtarë dhe ish-prokurorë që janë dorëhequr, ose shkarkuar nga komisionet e vettingut me akuzat e fshehjes së pasurisë, deklarim i pjesshëm, ose deklarim i rremë i tyre.
Për këto vepra, Kodi Penal parashikon parashkrimin, pra pushimin e ndjekjes penale pas një afati të caktuar kohor. Kësaj i mëshoi në konferencën për shtyp ministri i Drejtësisë, Ulsi Manja.
“Ka afate për ushtrimin e ndjekjes penale. Po t’u referohemi këtyre afateve, për deklarim të rremë dhe fshehje të pasurive, për shkak të mos hetimit, rrezikojnë të parashkruhet ndjekja penale. Për çfarë e bëmë vetingun ne? Thjesht një proces për të pushuar disa gjyqtar dhe prokurorë? Jo. Vettingu duhej që qytetarët të kishin besim te drejtësia", tha Manja.
Ministri kërkoi veprimin si nga SPAK, ashtu edhe nga prokuroritë e zakonshme, që një pjesë të këtyre akuzave i kanë në juridiksion, para se afatet të parashkruhen dhe ky grup ish-gjyqtarësh dhe ish-prokurorësh, që sipas Manjës, janë bërë miliarderë të mos i shpëtojnë drejtësisë prej mosveprimit.
Por, çfarë parashikon Kodi Penal? Kodi thotë se nuk mund të bëhen ndjekje penale kur nga kryerja e veprës deri në çastin e marrjes së personit si të pandehur kanë kaluar tre vjet për kundërvajtjet penale që parashikojnë dënim gjer në dy vjet burgim dhe dy vjet për kundërvajtjet penale që parashikojnë dënim me gjobë.
Akuza për fshehje dhe deklarim të rremë të pasurive nga nëpunësve dënohet me gjobë ose burgim deri në tre vjet. Vettingu është në vitin e pestë të tij. Kjo do të thotë se për gjyqtarët dhe prokurorët e shkarkuar në dy vitet e para të tij nuk mund të ketë ndjekje penale për deklarim të rremë, apo fshehje pasurie, megjithëse ata ende mund të hetohen për korrupsion.
Ministri Manja tha se 179 gjyqtarë dhe prokurorë janë shkarkuar për deklarim të rremë, fshehje pasurie dhe mungesë të burimeve financiare për pasuritë e krijuara dhe 51 të tjerë kanë dhënë dorëheqjen për shkak të procesit të vettingut.
Tre persona kanë mbetur të vrarë prej një breshërie me të paktën 50 plumba kallashnikovi te Mbikalimi i Fushë Krujës.
Viktimat po udhëtonin në të njëjtin automjet, kur ndaj tyre dyshohet se nga një tjetër makinë në lëvizje është shkrehur një breshëri automatike.
Nga të shtënat mjeti tip “Volkswaggen” ku ndodheshin viktimat ka shpërthyer në flakë. Të vdekur kanë mbetur shtetasit Brilant Martinaj 23 vjec, i afërm i Ervis Martinajt, Besmir Hoxha dhe Diklen Vata 30 vjec.
Diklen Vata ka dalë i gjallë nga makina e përfshirë nga flakët, por menjëherë sapo kanë parë këtë, autorët e sulmit janë rikthyer me makinë duke e qëlluar sërish.
Automjeti ndaj të cilit u bë atentat dyshohet se ishte në pronësi të Diklen Vatës, por është e paqartë nëse shënjestra e sulmit ishte ai, apo Brilant Martinaj, pasi që të dy ata rezultojnë emra me precedentë penalë, i pari i kapur në 2017-n për shpërndarje kokaine dhe i dyti i akuzuar për vrasjen e efektivit të FNSh-së, Xhulio Prela në ngjarjen e ndodhur më 5 dhjetor 2020.
Autorët janë larguar me shpejtësi me automjet në drejtim të fshatit të fshatit Larushk, ku më pas policia ka gjetur një automjet Volkswaggen Passat të djegur plotësisht, rreth 5 kilometra larg nga vendi i atentatit. Brenda makinës janë gjetur tre armë, dy kallashnikovë dhe një armë MP5.
Numri i autorëve dyshohet se ka qenë katër, ku tre prej tyre kanë qëlluar me armë dhe njëri ka qenë në timon.
Nga dinamika e ngjarjes, dyshohet paraprakisht se autorët i kanë prerë rrugën automjetit të viktimave në vendin e njohur si mbikalimi i Fushë Krujës. Më pas, nga makina kanë dalë tre prej tyre, dy të armatosur me Kallashnikovë dhe një tjetër me armë të tipi MP5. Të trija armët mbajnë në total deri në 90 fishekë. Kjo shpjegon faktin se pse në vendin e ngjarjes janë gjetur mbi 60 gëzhoja.
Ndërkohë, forca të shumta të policisë dhe të RENEA-s dhe FNSH-së kanë zbarkuar në zonën e Niklës, ku dyshohet se janë larguar autorët pasi kanë djegur automjetin e tyre pranë fshatit Larushkë.
-Për herë të parë pas më shumë se katër muajsh, kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, dhe presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiç u takuan sot (14 shtator) në Bruksel, në kuadër të dialogut për normalizimin e marrëdhënieve.